Θέματα ύφους

Διομήδης Σπινέλλης
Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας
Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
dds@aueb.gr

Εισαγωγή

Η συγγραφή ενός προγράμματος ξεκινά από το σχεδιασμό και καταλήγει στην υλοποίηση, την αποσφαλμάτωση και τη συντήρησή του. Ο κύκλος αυτός απαιτεί το πρόγραμμα να είναι στιβαρό, χωρίς λάθη, ευκολονόητο τόσο σε κοντινό όσο και σε γενικό επίπεδο και να διευκολύνει τον έλεγχο και τη συντήρηση. Ένα καλά γραμμένο πρόγραμμα μπορεί να έχει ποιότητα παρόμοια με αυτή ενός έργου τέχνης. Οι επόμενες ενότητες περιέχουν απλές συμβουλές για τον προγραμματισμό στα τμήματα, τον προγραμματισμό στο σύνολο, και τον έλεγχο και την αποσφαλμάτωση ενός προγράμματος.

Προγραμματισμός στα τμήματα

Γράφετε καθαρά και όχι έξυπνα
Γράφετε απλά και περιεκτικά
Μη σκέφτεστε την ταχύτητα εκτέλεσης του προγράμματος.
Αφήστε τον υπολογιστή να κάνει τις δύσκολες εργασίες (λ.χ. αναλυτικό υπολογισμό τύπων)
Χρησιμοποιείστε παρενθέσεις για να κάνετε τον κώδικά σας ευανάγνωστο
Δίνετε στις μεταβλητές ονόματα που να εκφράζουν το περιεχόμενό τους
Χρησιμοποιείτε λογικές εκφράσεις με AND αντί για φωλιασμένα IF
Μπορείτε να απλοποιήσετε τις λογικές εκφράσεις με βάση τους κανόνες του de Morgan
Στοιχίζετε τον κώδικα προσθέτοντας σταθερό αριθμό κενών μετά από κάθε βρόχο, διαδικασία, ή IF
Πάντα να αρχικοποιείτε τις μεταβλητές πριν τις χρησιμοποιήσετε
Πάντα να ελέγχετε σχολαστικά το πρόγραμμά σας με όλες τις πιθανές (και απίθανες) τιμές εισόδου
Το πρόγραμμα πρέπει να περιέχει λιτά και επεξηγηματικά σχόλια
Τα σχόλια πρέπει να τηρούνται σύγχρονα με τον κώδικα
10 φορές το 0.1 σπάνια θα κάνει 1
Το πρόγραμμά σας πρέπει να συμπεριφέρεται σωστά αν του ζητηθεί να μην παραχθεί τίποτα
Ελέγχετε δύο αριθμούς κινητής υποδιαστολής για ισότητα με την έκφραση:
```
 
IF ABS(A - B) < Epsilon THEN ...  
```
όπου epsilon είναι ένας κατάληλα μικρός αριθμός.

Προγραμματισμός στο σύνολο

Χρησιμοποιείτε για κάθε εργασία το κατάλληλο εργαλείο ή την κατάλληλη γλώσσα
Χρησιμοποιείτε έτοιμες διαδικασίες, βιβλιοθήκες και αλγορίθμους
Μη σκέφτεστε την ταχύτητα εκτέλεσης του προγράμματος.
Μετατρέψτε επαναλαμβανόμενες αριθμητικές ή λογικές εκφράσεις σε συνάρτηση
Αναλύστε πρώτα το πρόγραμμα σε επίπεδο ψευδοκώδικα και στη συνέχεια υλοποιείστε το στη γλώσσα προγραμματισμού
Χωρίστε το πρόγραμμά σας σε ενότητες και ορίστε μια διαδικασία για κάθε ενότητα
Τα σοβαρά λανθασμένα προγράμματα πρέπει να ξαναγράφονται και όχι να μπαλώνονται

Έλεγχος και αποσφαλμάτωση

Ελέγχετε τα προγράμματά σας λίγο-λίγο, αρχίζοντας από τις διαδικασίες και τις συναρτήσεις
Όπου κατά τον έλεγχο σας λείπει μια συνάρτηση αντικαταστήστε την με μια κενή.
Προσθέστε σε καίρια σημεία του κώδικά σας ελέγχους της κατάστασης των μεταβλητών (προϋποθέσεις και μετασυνθήκες). Σε περίπτωση που ένας έλεγχος αποτύχει το πρόγραμμα θα πρέπει να σας ειδοποιεί με μήνυμα.
Ελέγχετε τα στοιχεία που διαβάζετε για το αν είναι λογικά και δεν ξεπερνούν τα όρια του προγράμματος
Αν τα στοιχεία εισόδου περιέχουν λάθη πρέπει να τα επισημάνετε στο χρήστη και αν είναι δυνατό να τα διορθώσετε
Αν βρείτε ένα λάθος συνεχίσετε να ψάχνετε και για άλλα
Χρησιμοποιείτε περιβάλλον ανάπτυξης που να περιλαμβάνει συμβολικό αποσφαλματωτή

Βιβλιογραφία

Brian W. Kernighan and P. J. Plauger. The Elements of Programming Style. McGraw-Hill, second edition, 1978.
Jon Louis Bentley. Writing Efficient Programs. Prentice-Hall, 1982.
Jon Louis Bentley. Programming Pearls. Addison-Wesley, 1986.
Jon Louis Bentley. More Programming Pearls: Confessions of a Coder. Addison-Wesley, 1988.
Doug Cooper and Michael Clancy. Oh! Pascal, pages 315-330. W. W. Norton & Company, second edition, 1985.

Περιεχόμενα