Διαχείριση υπολογιστικών συστημάτων

Σταθμοί εργασίας

• Εγκατάσταση λειτουργικού συστήματος και εφαρμογών
  • Αυτοματοποίηση
  • Αποφεύγουμε προεγκατεστημένα συστήματα
• Ενημέρωση λειτουργικού συστήματος και εφαρμογών
• Καθορισμός παραμέτρων δικτύου (DHCP)

Εξυπηρετητές

• Υλικό
  • Εσωτερικός χώρος
  • Δυνατότητες επέκτασης
  • Είσοδος και έξοδος
  • Εγκατάσταση σε ικρίωμα
  • Πρόσβαση μόνο στο εμπρόσθιο μέρος
  • Αντικατάσταση εξαρτημάτων σε λειτουργία
  • Συστήματα RAID
• Πολιτική συντήρησης
• Αντίγραφα εφεδρείας
• Εγκατάσταση το κέντρο υπολογιστών
• Διαφορετικό λογισμικό
• Απομακρυσμένη πρόσβαση
• Διαχωρισμός του δικτύου της διαχείρισης των υπολογιστών από το δίκτυο της χρήσης τους

Εξυπηρετητές σε ικρίωμα (rack)

Υπηρεσίες

• Ανοιχτή αρχιτεκτονική
• Πρωτόκολλα και προϊόντα
• Σύνδεση ανεξάρτητα από το τον εξυπηρετητή (π.χ. mail.company.gr)
• Λειτουργία στο υπολογιστικό κέντρο
• Πολλαπλοί εξυπηρετητές για την ίδια υπηρεσία
• Παρακολούθηση της λειτουργίας
• Ένα μηχάνημα ανά υπηρεσία

Τεχνικές αποσφαλμάτωσης

• Κατανόηση του προβλήματος
• Εύρεση της αιτίας (όχι του συμπτώματος) και αποκατάσταση
• Χρήση εργαλείων

• Διαδοχική εξάλειψη πιθανών αιτιών (π.χ. αφαίρεση οδηγών)
• Διαδοχική εκλέπτυνση πιθανών αιτιών (π.χ. traceroute)

• ping
• traceroute / tracert
• nslookup
• strace / truss / apispy
• grep / locate / regedit
• "Use the source Luke"

Η αρχή της μοναδικής διόρθωσης

• Διορθώνουμε το πρόβλημα και όχι το σύμπτωμα
• ... για πάντα ...
• ... χωρίς να ανακαλύψουμε ξανά τον τροχό ...
• ... σε όλα τα μηχανήματα ...
• Η αυτοματοποίηση συνήθως βοηθά

Χώροι ονοματοδοσίας

• Χρήστες
• Μηχανήματα
• Διευθύνσεις δικτύου
• Αρχεία
• Ομάδες χρηστών

• Τύπος ονομάτων
  • Αλγοριθμικός (π.χ. pc01, pc02, dspin, gvour, ptsah, gpap02)
  • Θεματικός (π.χ. thira, naxos, paros, kriti, thasos, samos, ithaki)
  • Λειτουργικός (π.χ. finance, admin, guest)
  • Ελεύθερος, με προτεραιότητα
• Τοπική κάλυψη
• Εύρος έκθεσης

• Προσθήκη
• Αλλαγή
• Διαγραφή
• Οι παραπάνω διαδικασίες εκτελούνται κατά προτίμηση κεντρικά

Καταστροφές: σχεδιασμός και αποκατάσταση

• Φυσικές (π.χ. σεισμός, πυρκαγιά, πλημμύρα)
• Ανθρώπινες (π.χ. διακοπή ρεύματος, τρομοκρατική ενέργεια, μπουλντόζα)

Ενέργειες:

• Ελαχιστοποίηση ζημιών (π.χ. χρήση ικριωμάτων μειώνει ζημιές από σεισμούς, σύστημα αδιάλειπτης τροφοδοσίας (uninterruptible power supply (UPS)))
• Προετοιμασία (σχέδιο αποκατάστασης, εφεδρικό κέντρο υπολογιστών)

Διαχείριση αλλαγών

• Χρήση εργαλείων διαχείρισης αλλαγών (π.χ. CVS, RCS)
• Αρχείο των αλλαγών
• Έλεγχος μετά από κάθε αλλαγή
• Ενημέρωση όσων επηρεάζονται

Αναβαθμίσεις

1. Κατάσταση προσφερομένων υπηρεσιών
   1. Ποιες υπηρεσίες προσφέρει ο υπηρέτης
   2. Ποιοι τις χρησιμοποιούν
   3. Ποιο λογισμικό τις προσφέρει
2. Επιβεβαίωση πως κάθε λογισμικό θα δουλεύει στη νέα έκδοση
3. Προγραμματισμός διαδικασίας ελέγχου για κάθε υπηρεσία
4. Προγραμματισμός εφεδρείας
5. Επιλογή του κατάλληλου χρόνου συντήρησης
6. Ανακοίνωση
7. Εκτέλεση των ελέγχων στην παλιά υπηρεσία
8. Αναβάθμιση (μαζί με βοηθό)
9. Επανάληψη των ελέγχων
10. Αν αποτύχει, υποχώρηση σύμφωνα με την εφεδρεία
11. Επικοινωνία με τους πελάτες

Αναβάθμιση στην υπηρεσία TAXISnet.

Συγκέντρωση και αποκέντρωση

• Λόγοι που μας οδηγούν στη συγκεκριμένη απόφαση
• Πρόβλημα που θέλουμε να λύσουμε
• Διαχειριζόμαστε κεντρικά όσο πιο πολλά στοιχεία ρεαλιστικά μπορούμε
• Όσο πιο πολλά στοιχεία διαχειριζόμαστε κεντρικό τόσο πιο πιθανό είναι να χρειαστεί να τα διαμορφώσουμε για κάποιες ειδικές ανάγκες
• Όταν κάποια τεχνολογία γίνει προϊόν μαζικής χρήσης είναι έτοιμη για κεντρική διαχείριση
• Η μετάβαση σε κεντρική διαχείριση είναι σαν οποιαδήποτε άλλη αλλαγή
• ... είναι όμως και μια μοναδική ευκαιρία για να κάνουμε καλή εντύπωση
• Ακούμε τους πελάτες, αλλά ξέρουμε πως τον τελικό λόγο έχει η διοίκηση

• Κατανεμημένα συστήματα
• Υπηρεσίες σε λιγότερα μηχανήματα
• Διαχείριση συστημάτων
• Αποφάσεις για την υποδομή
• Προμήθειες
• Υποστήριξη

Η υπηρεσία βοηθείας

• Τι υποστηρίζεται
• Ποιος υποστηρίζεται
• Πότε παρέχεται η υποστήριξη
• Ποιος είναι ο χρόνος απόκρισης

Υποστήριξη πελατών

1. Χαιρετισμός
2. Μαθαίνουμε το πρόβλημα
3. Επαναλαμβάνουμε το πρόβλημα και συμφωνούμε με τον πελάτη
4. Δοκιμάζουμε το πρόβλημα
5. Μαζεύουμε προτάσεις για την αντιμετώπιση
6. Επιλέγουμε τη λύση
7. Εκτελούμε τη λύση
8. Ελέγχουμε τη λύση
9. Συμφωνούμε με τον πελάτη πως το πρόβλημα έχει λυθεί

Οργάνωση του κέντρου πληροφορικής

• Φυσική πρόσβαση και ασφάλεια
• Ικριώματα
• Πυροπροστασία
• Ασφάλεια από φυσικές καταστροφές
• Δικτύωση και ψευδοπατώματα
• Ηλεκτρικό ρεύμα
• Κλιματισμός
• Έλεγχος θερμοκρασίας, πρόσβασης, ρεύματος
• Επιγραφές
• Εργαλεία
• Χώροι εργασίας
• Χώροι αποθήκευσης
• Τρόπος μετακίνησης εξοπλισμού

Εσωτερικό αίθουσας υπολογιστών

Το κέντρο υπολογιστών στο εργαστήριο πολυμέσων του ΟΤΕ

Δίκτυα

• Επίπεδα (όλα τα στοιχεία του δικτύου βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο 3)
• Με βάση τη φυσική διάταξη του δικτύου
• Με βάση τη λειτουργική διάταξη του δικτύου

Σημαντικό τμήμα της δικτύωσης είναι το ενδιάμεσο πλαίσιο τερματισμού (intermediate distribution frame (IDF)) Σε αυτό καταλήγουν οι δικτυακές συνδέσεις ενός ορόφου και με τη χρήση καλωδίων μπορούν να συνδεθούν οι υπολογιστές με το δίκτυο. Κάθε πλαίσιο πρέπει να είναι αριθμημένο με το κτίριο, όροφο και αριθμό του πλαισίου. Κάθε σύνδεση έχει έναν ξεχωριστό αριθμό με βάση τη θέση της και πιθανώς και τον αντίστοιχο υποδοχέα. Έτσι π.χ. η σύνδεση 1/4/2/12Α μπορεί να είναι η σύνδεση στο κτίριο 1, όροφο 4, πλαίσιο 2, γραφείο 12, υποδοχέας Α.

Σε μεγάλες εγκαταστάσεις το ενδιάμεσο πλαίσιο τερματισμού τερματίζεται σε ένα κύριο πλαίσιο τερματισμού (main distribution frame (MDF)) το οποίο συνήθως είναι στο κέντρο υπολογιστών.

Βασικές αρχές:

• Απλή αρχιτεκτονική
• Αξιόπιστη κατασκευή
• Επιγραφές και τεκμηρίωση
• Χρήση της καλύτερης δυνατής καλωδίωσης
• Αδιάλειπτη τροφοδοσία στα πλαίσια τερματισμού
• Τα ενδιάμεσα πλαίσια τερματισμού τοποθετούνται σε ανάλογες θέσεις των ορόφων
• Συγκεκριμένα σημεία οροθέτησης (demarcation point) με τους παροχείς.
• Χρήση ανοιχτών πρωτοκόλλων (IETF, IEEE)
• Απλή δρομολόγηση
• Χρήση δρομολογητών (και όχι υπολογιστών)
• Ελαχιστοποίηση των διαφορετικών προμηθευτών
• Αποφυγή της εξαιρετικά πρόσφατης τεχνολογίας

Πλαίσιο τερματισμού - διακρίνονται τα συστήματα αδιάλειπτης τροφοδοσίας στο κάτω μέρος.

Υπηρεσίες email

• Μεταφορά
• Παράδοση
• Επεξεργασία πολλαπλών διανομών (mailing lists)

• Απλή αρχιτεκτονική βασισμένη σε ανοιχτά πρότυπα (SMTP, IMAP, POP)
• Σωστή ονοματοδοσία και διαχείρισή της
• Παρακολούθηση της λειτουργίας (λογαριασμός postmaster)
• Πολιτική προστασία προσωπικών δεδομένων
• Ασφάλεια

Αντίγραφα εφεδρείας και ανάκτηση

• Διαγραφούν στοιχεία
• Χαλάσει το βασικό μέσο αποθήκευσης
• Ως αρχεία της επιχείρησης

• Πλήρες αντίγραφο εφεδρείας (full backup) (επίπεδο 0)
• Επαυξητικό αντίγραφο εφεδρείας (incremental backup) (μερικές φορές πολλαπλών επιπέδων)

Πρόσθετα στοιχεία:

• Τα αντίγραφα εφεδρείας πρέπει να φυλάσσονται σε άλλο (ασφαλή) χώρο
• Περιοδικά δοκιμάζουμε την ανάκτηση αρχείων καθώς και την ανάκτηση ολόκληρου δίσκου

Βιβλιογραφία

• Mark Burgess. Principles of Network and System Administration. John Wiley and Sons, 2001.

• Tina Darmohray, editor. Job Descriptions for System Administrators. Short Topics in System Administration. USENIX Association, Berkeley, CA, USA, 1997.

• Thomas A. Limoncelli and Christine Hogan. The Practice of System and Network Administration. Addison-Wesley, 2001.

Ασκήσεις

1. Παραθέστε τις υπηρεσίες που προσφέρει το κέντρο υπολογιστών του Πανεπιστημίου.
2. Δώστε ένα παράδειγμα όπου διορθώνεται το σύμπτωμα αντί για την αιτία.
3. Περιγράψτε την πολιτική ονοματοδοσίας και τις διαδικασίες διαχείρισης για τα ονόματα κάτω από το .gr domain.

• Περιεχόμενα

 Τελευταία αλλαγή: Τετάρτη, 8 Σεπτεμβρίου 2004 11:50 πμ
 Εκτός αν αναφέρεται κάτι διαφορετικό, όλο το πρωτότυπο υλικό της σελίδας αυτής του οποίου δημιουργός είναι ο Διομήδης Σπινέλλης παρέχεται σύμφωνα με τους όρους της άδειας «Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Greece License».