Διεργασία ανάπτυξης λογισμικού

Η έννοια της διεργασίας

• απόκτηση (acquisition),
• ανάπτυξη,
• συντήρηση και
• αποστράτευση (retirement)

Η τεχνολογία λογισμικού εξετάζει παράλληλα και

• τον καθορισμό,
• την υλοποίηση,
• τη μέτρηση,
• τη διοίκηση,
• την αλλαγή και
• τη βελτίωση

Στοιχεία της διεργασίας

Φάσεις

1. Ορισμός (τι;)
2. Ανάπτυξη (πως;)
3. Υποστήριξη (αλλαγή) Η υποστήριξη περιλαμβάνει:
   • Διορθώσεις
   • Προσαρμογή
   • Βελτιώσεις
   • Πρόληψη

Οριζόντιες ενέργειες

• Έλεγχος του έργου
• Τεχνικές επιθεωρήσεις (technical reviews)
• Διασφάλιση ποιότητας (quality assurance)
• Διαμόρφωση σχηματισμών (configuration management)
• Τεκμηρίωση
• Διαχείριση επαναχρησιμοποίησης (reusability management)
• Μετρήσεις
• Διαχείριση κινδύνου (risk management)

Ωριμότητα της διεργασίας

1. Αρχική (initial) (χαώδης)
2. Επαναλήψιμη (repeatable)
3. Καθορισμένη (defined) (τεκμηριωμένη)
4. Διοικούμενη (managed) (με βάση ποσοτικά κριτήρια)
5. Βελτιστοποιούμενη (optimizing)

Το μοντέλο του καταρράκτη

1. Ανάλυση
2. Σχεδιασμός
3. Κωδικοποίηση
4. Έλεγχος
5. Συντήρηση

Προβλήματα

• Αλλαγές στο μέσο του έργου δημιουργούν προβλήματα
• Δύσκολο να διατυπωθούν οι απαιτήσεις από την αρχή
• Απαιτεί υπομονή από τον πελάτη

Ανάπτυξη αρχέτυπου

• της διεπαφής με το χρήστη,
• της λειτουργικότητας,
• των αλγορίθμων.

Προβλήματα

• Ο πελάτης μπορεί να το θεωρήσει το τελικό σύστημα.
• Ο τεχνικός μπορεί να παγιδευτεί σε αδόκιμες τεχνικές υλοποίησης.

Γρήγορη ανάπτυξη

1. Αποτύπωση της επιχειρηματικής λειτουργίας (business modelling)
2. Αποτύπωση δεδομένων (data modelling)
3. Αποτύπωση διεργασιών (process modelling)
4. Υλοποίηση εφαρμογής με εργαλεία τέταρτης γενιάς (4GL)
5. Έλεγχος

Προβλήματα

• Για την παράλληλη ανάπτυξη τμημάτων απαιτείται το αντίστοιχο ανθρώπινο δυναμικό.
• Απαιτείται άμεση απόκριση του πελάτη.
• Προβλήματα απόδοσης
• Κατάλληλο για ορισμένες μόνο κατηγορίες εφαρμογών
• Προβληματικό όταν η τεχνολογία είναι ανώριμη

Βηματική εκλέπτυνση

• Το μοντέλο της βηματικής εκλέπτυνσης (incremental refinement) αποτελείται από επικαλυπτόμενες αλληλουχίες του μοντέλου του καταρράκτη.
• Κάθε βήμα προσθέτει λειτουργικότητα.
• Κατάλληλο όταν δεν υπάρχουν από την αρχή οι ανθρώπινοι πόροι.

Σπειροειδές μοντέλο

1. Επαφή με τον πελάτη
2. Σχεδιασμός
3. Ανάλυση κινδύνου
4. Υλοποίηση
5. Μετρήσεις
6. Αξιολόγηση

1. Αρχέτυπο
2. Νέο προϊόν
3. Βελτιωμένο προϊόν
4. Συντήρηση

Τυπική ανάπτυξη συστημάτων

• Περιλαμβάνει τον καθορισμό των απαιτήσεων σε μια τυπική γλώσσα (formal language) και το διαδοχικό τυπικό μετασχηματισμό τους σε εκτελέσιμο πρόγραμμα.
• Μπορεί θεωρητικά να οδηγήσει σε λογισμικό χωρίς λάθη.

Προβλήματα

• Χρονοβόρα και υψηλού κόστους διεργασία.
• Λίγοι προγραμματιστές έχουν το απαραίτητο μαθηματικό υπόβαθρο.
• Ο φορμαλισμός των απαιτήσεων μπορεί να μην είναι κατανοητός από τους χρήστες.
• Δε διασφαλίζονται σφάλματα από λανθασμένες προδιαγραφές.
• Μπορεί να σημειωθούν ανθρώπινα λάθη κατά το μετασχηματισμό.

Επαναχρησιμοποίηση

• Καθορισμός πιθανών εξαρτημάτων
• Εύρεση εξαρτημάτων στη βιβλιοθήκη
• Υλοποίηση νέων εξαρτημάτων και αρχειοθέτησή τους
• Σύνδεση εξαρτημάτων

Ανάλυση προδιαγραφών

• μελέτη σκοπιμότητας
• ανάλυση απαιτήσεων
• καταγραφή προδιαγραφών
• έλεγχο προδιαγραφών

Σχεδιασμός

• Αρχιτεκτονική
• Υποσυστήματα
• Διεπαφές
• Εξαρτήματα
• Δομές δεδομένων
• Αλγόριθμοι

Τεχνικές

• Ροή δεδομένων
• Οντότητες συσχετίσεις
• Δομικό μοντέλο
• Αντικειμενοστρεφείς

Επαλήθευση και επικύρωση

• έλεγχο μονάδων (unit testing)
• έλεγχο αρθρωμάτων (module testing)
• έλεγχο υποσυστημάτων (subsystem testing)
• έλεγχο συστήματος (system testing)
• έλεγχο παραλαβής (acceptance testing)

Εξέλιξη

• καθορισμός νέων απαιτήσεων,
• αποτίμηση υπάρχοντος συστήματος
• προτάσεις αλλαγών
• μετατροπές
• έλεγχος

Αυτοματοποίηση της διεργασίας

• εργαλεία διαχείρισης έργου
• διορθωτές
• εργαλεία διαχείρισης αλλαγών
• εργαλεία διαχείρισης σχηματισμών
• συστήματα κατασκευής αρχετύπων
• εργαλεία υποστήριξης της διεργασίας
• μεταγλωττιστές και διερμηνευτές
• εργαλεία ανάλυσης προγραμμάτων
• εργαλεία ελέγχου
• αποσφαλματωτές
• επεξεργαστές κειμένου
• εργαλεία επανασχεδιασμού

Υλικό στον ιστό

Βιβλιογραφία

• Εμμ. Α. Γιακουμάκης Τεχνολογία Λογισμικού: Απαιτήσεις Λογισμικού, σχεδίαση λογισμικού, σελίδες 31-36. Εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα, Πειραιάς, 1994.

• Εμμανουήλ Σκορδαλάκης. Εισαγωγή στην Τεχνολογία Λογισμικού, σελίδες 11-48. Εκδόσεις Συμμετρία, 1991.

• Janet Barnes, Rod Chapman, Randy Johnson, James Widmaier, Bill Everett, and David Cooper. Engineering the Tokeneer enclave protection system. In IEEE International Symposium on Secure Software Engineering, Los Alamitos, California, March 2006.
• Watts S. Humphrey. Managing the Software Process, pages 247–285. Addison-Wesley, 1989.
• Institute of Electrical and Electronics Engineers, Inc., New York, NY, USA. Developing Software Life Cycle Processes, 1997. IEEE Standard 1074-1997.
• Roger S. Pressman. Software Engineering: A Practitioner's Approach, pages 17–49. McGraw-Hill, fifth edition, 2000. European Adaptation. Adapted by Darrel Ince.
• Ian Sommerville. Software Engineering, pages 42–69. Addison-Wesley, sixth edition, 2001.
• Diomidis Spinellis and Konstantinos Raptis. Component mining: A process and its pattern language ( http://www.spinellis.gr/pubs/jrnl/2000-IST-Components/html/comp.html). Information and Software Technology, 42(9):609–617, June 2000.
• Diomidis Spinellis. Explore, excogitate, exploit: Component mining ( http://www.spinellis.gr/pubs/jrnl/1999-Computer-Components/html/comp.html). IEEE Computer, 32(9):114–116, September 1999.

Ασκήσεις

1. Περιγράψτε περιπτώσεις κατα τις οποίες κάποιες κάθετες φάσεις ή οριζόντιες ενέργειες της ανάπτυξης λογισμικού παραλείπονται.
2. Διαβάστε για το μοντέλο της ωριμότητας λογισμικού στο http://www.sei.cmu.edu (http://www.sei.cmu.edu).
3. Φτιάξτε έναν κατάλογο με σύγχρονα εργαλεία τέταρτης γενιάς που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση πληροφοριακών συστημάτων.
4. Τι θεωρείτε πιο σημαντικό: το προϊόν, ή τη διεργασία ανάπτυξής του;

• Περιεχόμενα

 Τελευταία αλλαγή: Τρίτη, 30 Δεκεμβρίου 2008 11:05 πμ
 Εκτός αν αναφέρεται κάτι διαφορετικό, όλο το πρωτότυπο υλικό της σελίδας αυτής του οποίου δημιουργός είναι ο Διομήδης Σπινέλλης παρέχεται σύμφωνα με τους όρους της άδειας «Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Greece License».